Είναι δύσκολο να σταματήσετε τις κακές διατροφικές συνήθειες, ιδιαίτερα αν έχετε συνηθίσει – και αν έχετε εθιστεί – στο πρόχειρο φαγητό. Είναι φτηνό, έχει καταπληκτική γεύση, χρειάζεται λίγη προετοιμασία (ή και καθόλου), και θα το βρείτε κυριολεκτικά παντού. Αντίθετα, τα υγιεινά τρόφιμα δεν είναι τόσο προσβάσιμα. Μπορεί και αυτά να έχουν εξαιρετική γεύση, αλλά όχι ωμά, καθώς τα περισσότερα από αυτά πρέπει να ετοιμαστούν και να μαγειρευτούν. Ακόμη, δεν είναι τόσο φτηνά όσο το πρόχειρο φαγητό – ή έτσι πιστεύουν πολλοί άνθρωποι. Έτσι, είναι η υγιεινή διατροφή ακριβή; Ή πρόκειται για έναν ανθυγιεινό μύθο; Πηγαίνετα παρακάτω για να μάθετε την απάντηση!
Τι σημαίνει υγιεινή διατροφή;
Η υγιεινή διατροφή αναφέρεται στην έξυπνη επιλογή τροφίμων και στην ισορροπημένη διατροφή. Αυτό σημαίνει να καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά που μπορούν να σας δώσουν όλες τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται το σώμα σας για να λειτουργήσει σωστά, όπως τα λιπαρά, οι υδατάνθρακες, η πρωτεΐνη, οι βιταμίνες, τα μεταλλικά στοιχεία και το νερό. Δυστυχώς, δεν θα βρείτε πολλά από αυτά τα θρεπτικά συστατικά στο πρόχειρο φαγητό που είναι πλούσιο σε θερμίδες, όπως τα πατατάκια, η πίτσα, τα milk shake, τα γλυκά αναψυκτικά, και τις άλλες εμπορικά επεξεργασμένες τροφές.
Οπότε, από που μπορείτε να λάβετε όλα αυτά τα θρεπτικά συστατικά; Δείτε αυτόν τον πίνακα που περιλαμβάνει συνοπτικά ορισμένες από τις καλύτερες πηγές μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών θρεπτικών συστατικών:
Πρωτεΐνη | Θαλασσινά, κρέας πουλερικά, αυγά, ξηροί καρποί, σπόροι, γαλακτοκομικά προϊόντα |
Υδατάνθρακες | Ολικής άλεσης, σιτάρι ολικής άλεσης, πατάτες,φακές, καλαμπόκι, φασόλια, φρούτα πλούσια σε ίνες, αμυλούχα λαχανικά |
Λιπαρά | Λιπαρά ψάρια, αυγά, ξηροί καρποί, σπόροι, αβοκάντο, ελαιόλαδο, ελαίο φυστικιού, τυρί, γαλακτοκομικά |
Μεταλλικά στοιχεία | Ξηροί καρποί, σπόροι, οργανικό κρέας, αυγά, φασόλια, οστρακοειδή, λαχανικά |
Βιταμίνες | Συκώτι, αυγά, θαλασσινά, γαλακτοκομικά, σπόροι, πουλερικά, κρέας, φρούτα, λαχανικά |

Είναι η υγιεινή διατροφή ακριβή; Και είναι αλήθεια ότι το υγιεινό φαγητό κοστίζει περισσότερο;
Σύμφωνα με του Carlson and Frazao (1), το υγιεινό φαγητό είναι πιο φτηνό αναφορικά με αυτούς τους δείκτες τιμών: τιμή ανά 100γρ βρώσιμου βάρους και τιμή ανά μέση μερίδα. Όμως, αναφορικά με την τιμή ανά θερμίδα, βρήκαν ότι ισχύει το αντίθετο, που σημαίνει ότι, το υγιεινό φαγητό είναι πιο ακριβό. Αυτό είναι ενδιαφέρον επειδή σύμφωνα με την μελέτη των Rao et al. (2), οι πιο υγιεινές διατροφές κοστίζουν περίπου $1.54 παραπάνω ανά 2.000 θερμίδες, κάτι που υποστηρίζει τη θεωρία ότι οι υγιεινές τροφές κοστίζουν περισσότερο αναφορικά με την τιμή ανά θερμίδα.
Ορίστε ένα παράδειγμα:
Μάτσο μπρόκολο | Πίτσα πεπερόνι | |
Τιμή | $2.44/lb (1lb=453,592γρ) | $4.48 ανά συσκευασία 40.8 oz (2.55lb) |
Τιμή ανά lb | $2.44/lb | $1.91/lb |
Μέγεθος μερίδας | 5.22 oz ή 148 γρ. | ½ πίτσα ή 5.1 oz ή 145 γρ. |
Αρ. μερίδων | 3 | 8 |
Τιμή ανά μερίδα | $0.813 | $0.61 |
Θερμίδες ανά μερίδα | 50 θερμίδες | 330 θερμίδες |
Τιμή ανά θερμίδα | $0.0488/θερμίδα | $0.0058/θερμίδα |
Σε θερμιδική βάση, το μπρόκολο φαίνεται να είναι πιο ακριβό από ότι η πίτσα πεπερόνι. Παίρνετε μόνο 3 μερίδες από μία λίβρα μπρόκολο, ενώ η συσκευασία της πίτσας έχει 8 μερίδες. Πρέπει να καταναλώσετε περίπου 6 μερίδες μπρόκολο για να λάβετε τον ίδιο αριθμό θερμίδων σε μια μερίδα πίτσας:
Μπρόκολο → 50 θερμίδες/μερίδα x 6 μερίδες = 300 θερμίδες → Θα πρέπει να ξοδέψετε $4.88 για 300 θερμίδες
Πίτσα πεπερόνι → 300 θερμίδες/μερίδα --> Θα πληρώσετε μόνο $0.61 για 330 θερμίδες
Έτσι, η πίτσα σίγουρα δίνει καλύτερη αξία για τα χρήματά της αναφορικά με τις θερμίδες. Όμως, το φαγητό δεν σχετίζεται μόνο με τις θερμίδες. Τρώμε φαγητό για θρέψη, ενέργεια, και για το ανοσοποιητικό μας σύστημα, για αυτό είναι σημαντικό να έχετε μια καλά ισορροπημένη διατροφή.
Αναφορικά με τη θρεπτική αξία, ξέρουμε ποιος είναι ο μεγάλος νικητής… το μπρόκολο! Σε αντίθεση με την φτηνότερη συσκευασία πίτσας για πάρτι, το μπρόκολο είναι μια εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών, ινών, βιταμίνης C, βιταμίνης Κ, φυλλικού οξέως και πολλών άλλων βασικών βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων!

Δεν έχουν όλοι την οικονομική δυνατότητα να κάνουν υγιεινές επιλογές
Παράγοντες όπως το κόστος, τα επίπεδα εισοδήματος, και η διαθεσιμότητα επηρεάζουν τις διατροφικές μας επιλογές. Ακόμα και ο φυσικός παράγοντας όπως ο χρόνος και οι δεξιότητες μαγειρικής μπορούν επίσης να επηρεάσουν τις επιλογές μας (3), για αυτό το λόγο το έτοιμα γεύματα και το γρήγορο φαγητό είναι ιδιαίτερα δημοφιλή. Γιατί να μαγειρέψετε αφού μπορείτε να πάρετε ένα έτοιμο γεύμα σε κάποιο μαγαζί με μπέργκερ, σωστά; Ή όπως το παράδειγμα με την πίτσα πεπερόνι, απλά πετάξτε μία στο φούρνο μικροκυμάτων και θα έχετε μια καυτή πίτσα μέσα σε ένα λεπτό!
Όμως, γιατί συμβαίνει αυτό;
Λοιπόν, σύμφωνα με μια μελάτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Consumer Researchers (4), υπάρχει μια σύνδεση ανάμεσα στην αντιληπτή υγιεινή διατροφική αξία και το κόστος. Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια σειρά από εξετάσεις που υποστήριξε την άποψη ότι το “υγιεινό είναι ακριβό”. Ένα ενδιαφέρον εύρημα ήταν ότι όταν τους έδωσαν ένα συγκεκριμένο ποσό, οι συμμετέχοντες επέλεξαν την πιο φτηνή επιλογή ακόμα και όταν δεν ήταν τόσο υγιεινή όσο τα πιο ακριβά προϊόντα. Οπότε η επιλογή ανάμεσα σε μια πίτσα με πολλές θερμίδες αντί μια λίβρα υγιεινού μπρόκολου γίνεται μια εύκολη επιλογή για όσους ανησυχούν για τα χρήματα.
Ευτυχώς, η υγιεινή διατροφή ΔΕΝ χρειάζεται να είναι ακριβή!
Ακολουθήστε αυτές τις συμβουλές για να εξοικονομήσετε χρήματα ενώ εσείς και η οικογένειά σας τρέφεστε με υγιεινά, θρεπτικά γεύματα.
1) Μαγειρέψτε στο σπίτι
Η μαγειρική στο σπίτι όχι μόνο σας βοηθά να εξοικονομήσετε χρήματα, αλλά σας βοηθά να γλιτώσετε τις περιττές θερμίδες, τους υδατάνθρακες, τη ζάχαρη και τα λιπαρά (5). Ένα άλλο πλεονέκτημα της μαγειρικής στο σπίτι είναι ότι μπορείτε να ετοιμάσετε τα γεύματα της εβδομάδας σας. Απαιτείται λίγη προεργασία – προγραμματισμός, μαγειρική, μοίρασμα των μερίδων, προσθήκη ετικετών στα δοχεία του φαγητού, κλπ – όμως το καλό πράγμα είναι ότι δεν θα χρειαστεί να κάνετε κάτι άλλο την υπόλοιπη εβδομάδα.
Υπάρχει μια καμπή εκμάθησης στη μαγειρική, αλλά μόλις μάθετε τα βασικά, θα βρείτε τη φόρμα σας σε χρόνο ρεκόρ. Υπάρχουν πολλές δωρεάν πηγές και συνταγές στο διαδίκτυο (δείτε την Intelligent Keto), οπότε πραγματικά το μόνο που χρειάζεστε είναι λίγος ελεύθερος χρόνος.

2) Διαλέξτε προϊόντα κανονικής παραγωγής αντί οργανικά
Υπάρχει σοβαρός λόγος που τα οργανικά προϊόντα είναι πιο ακριβά από τα κανονικά. Δεν έχουν παρασιτοκτόνα, συνθετικά και χημικά, κάτι που σημαίνει ότι είναι πιο καθαρά και γενικά πιο υγιεινά σε σύγκριση με τα μη οργανικά προϊόντα. Όμως, όταν πρόκειται για τα θρεπτικά συστατικά, ΔΕΝ διαθέτουν απαραίτητα περισσότερα θρεπτικά συστατικά από την κανονική παραγωγή (6). Οπότε, μην νιώθετε πολύ άσχημα αν το εισόδημά σας δεν σαν επιτρέπει να αγοράσετε προϊόντα το αυτοκόλλητο των “οργανικών”. Θα εξοικονομήσετε χρήματα και θα πάρετε τις ίδιες θρεπτικές ουσίες όπως και με τα οργανικά.
3) Αγοράστε από λαϊκές αγορές
Το να ψωνίζετε από λαϊκές αγορές έχει πολλά πλεονεκτήματα. Για παράδειγμα, μπορείτε να βρείτε πιο φρέσκα και με καλύτερη γεύση προϊόντα, ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζετε τους ντόπιους παραγωγούς. Απαιτείται λιγότερος χρόνο για μετακίνηση και διαχείριση σε αντίθεση με την παραγωγή που θα βρείτε στα σούπερ μάρκετ, ειδικά για όσα προϊόντα εισάγονται από το εξωτερικό. Τις περισσότερες φορές, τα προϊόντα εποχής είναι επίσης πιο φτηνά στις λαϊκές αγορές.
4) Κάντε μια λίστα πριν πάτε για ψώνια
Το να δημιουργήσετε μια λίστα για ψώνια – και να μείνετε σε αυτήν – μπορεί να κάνει θαύματα στο πορτοφόλι σας. Είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να εστιάσετε μόνο σε όσα προϊόντα βρίσκονται στη λίστα σας. Με αυτό τον τρόπο θα αποφύγετε να πάρετε περιττά πράγματα και το να κοιτάτε άσκοπα στους διαδρόμους ψάχνοντας κάτι που θα σας κάνει εντύπωση. Επίσης, αυτή η συμβουλή λειτουργεί καλά με τον προγραμματισμό των γευμάτων!

5) Αγοράστε μαζικά και αποθηκεύστε κατεψυγμένα προϊόντα
Ένας καταψύκτης είναι μια εξαιρετική επένδυση. Μπορείτε να αγοράσετε μαζικά και να αποθηκεύσετε κατεψυγμένα τρόφιμα για πολλούς μήνες και να απολαύσετε το φαγητό που σας αρέσει ανεξάρτητα από την εποχή! Με έναν καλά γεμισμένο καταψύκτη, έχετε άμεση πρόσβαση σε υγιεινό φαγητό, κάτι που σημαίνει λιγότερες διαδρομές στο σούπερ μάρκετ. Αγοράζοντας μαζικά, μπορείτε επίσης να βοηθήσετε το περιβάλλον, καθώς θα χρειαστείτε λιγότερες συσκευασίες και θα έχετε λιγότερο απόβλητα.
6) Δημιουργήστε το δικό σας εσωτερικό κήπο μυρωδικών
Η καλλιέργεια των δικών σας μυρωδικών είναι άλλος ένας εξαιρετικός τρόπος να εξοικονομήσετε χρήματα και να τρώτε υγιεινά ταυτόχρονα. Το καλό πράγμα είναι ότι δεν χρειάζεστε πολύ χώρο για έναν εσωτερικό κήπο. Απλά αφιερώστε λίγο χώρο, στον οποίο υπάρχει αρκετό ηλιακό φως. Αυτό μπορεί να είναι μια εσοχή, μια γωνία ή μια άκρη από τον πάγκο σας. Το μόνο που πρέπει να κάνετε είναι να βάλετε πάνω τις γλάστρες με τα μυρωδικά σας. Δείτε τον οδηγό μας για το πως να καλλιεργήσετε το δικό σας εσωτερικό κήπο.
Συμπέρασμα
Για να ολοκληρώσουμε αυτή την ανάρτηση “είναι η υγιεινή διατροφή ακριβή”, η απάντηση είναι τόσο ναι όσο και όχι. Ναι, είναι πιο ακριβή από το πρόχειρο φαγητό, καθαρά από την σκοπιά τιμής ανά θερμίδα. Αλλά ΟΧΙ αναφορικά με τη θρεπτική αξία και τη γενική επίδρασή της στην υγεία σας.
Αναφορές
(1) Carlson, Andrea, and Elizabeth Frazao. “Are Healthy Foods Really More Expensive? It Depends on How You Measure the Price.” SSRN Electronic Journal, 2012. Crossref, doi:10.2139/ssrn.2199553.
(2) Rao, Mayuree. “Do Healthier Foods and Diet Patterns Cost More than Less Healthy Options? A Systematic Review and Meta-Analysis.” BMJ Open, 1 Dec. 2013, bmjopen.bmj.com/lookup/doi/10.1136/bmjopen-2013-004277.
(3) “The Factors That Influence Our Food Choices.” EUFIC, 2006, www.eufic.org/en/healthy-living/article/the-determinants-of-food-choice.
(4) Haws, Kelly L., et al. “Healthy Diets Make Empty Wallets: The Healthy = Expensive Intuition.” Journal of Consumer Research, 2017, p. ucw078. Crossref, doi:10.1093/jcr/ucw078.
(5) “Study Suggests Home Cooking Is a Main Ingredient in Healthier Diet.” Center for a Livable Future, 2014, clf.jhsph.edu/about-us/news/news-2014/study-suggests-home-cooking-main-ingredient-healthier-diet.
(6) Database of Abstracts of Reviews of Effects (DARE): Quality-assessed Reviews [Internet]. York (UK): Centre for Reviews and Dissemination (UK); 1995-. Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives? A systematic review. 2012. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK100554/